Yumurtalı Kuşkonmaz

Malzemeler:

Yarım demet kuşkonmaz

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı zeytinyağı

4 diş sarımsak

½ kırmızı kapya biber

2 yemek kaşığı soya sosu

1 yemek kaşığı susam

Hazırlanışı:

Saplarından 1-2 cm keserek ayırdığınız kuşkonmazları iki üç parça halinde doğrayın. İnce ince dilimlediğiniz kırmızı kapya biberler ile birlikte zeytinyağı ile tavada kısa bir süre kavurun. Daha sonra yine ince dilimler halinde doğradığınız sarımsakları tavaya ilave edin.

Kuşkonmaz, biber ve sarımsakları rengi pembeleşinceye kadar kavurduktan sonra, yavaş yavaş soya sosunu ekleyin. 1 yemek kaşığı susamı da ilave ettikten sonra biraz daha kavurup üzerine 2 yumurtayı kırın ve yine 1 yemek kaşığı soya sosu ekleyin.

Yumurtalar çok fazla kurumadan ocağın altını kapatın ve karıştırmaya devam edin.

Afiyet Olsun!

Fesleğen Soslu Kuşkonmaz Salatası

Malzemeler:

1 demet kuşkonmaz

5-6 dal fesleğen

2 çorba kaşığı

2 çorba kaşığı süzme yoğurt

3-4 damla limon suyu

Tuz

Hazırlanışı:

Öncelikle diplerinden 2 cm keserek ayırdığımız kuşkonmazları tuzlu suda 10-12 dk kadar haşlıyoruz. 

Diriliğini kaybetmemesi için haşladığımız kuşkonmazları buzlu suya koyarak 1-2 dk bekletiyoruz. 

Böylelikle kuşkonmazlar hem rengini koruyacak hem de diri kalacaktır. Daha sonra suyunun süzülmesi için süzgece koyuyoruz.

Kuşkonmazlar bir kenarda süzülürken, diğer tarafta sos için hazırladığımız diğer malzemeleri fesleğenler parçalanana kadar blenderde çırpıyoruz.

Tabağa dizdiğimiz kuşkonmazların üzerine, hazırladığımız sosu gezdirerek servis yapıyoruz.

Afiyet Olsun!

Kuşkonmaz Çorbası

Malzemeler:

Bir demet kuşkonmaz

Bir adet küçük boy soğan

2 su bardağı tavuk suyu (isteğe göre sadece su)

2 çorba kaşığı zeytinyağı

1 çorba kaşığı un

1 çorba kaşığı tereyağ

4 çorba kaşığı krema

1 çay kaşığı limon

Hazırlanışı:

Bir tencerede zeytinyağını kızdırıp, içine ince ince yemeklik olarak doğradığınız soğanları atın ve soğanlar ölünceye kadar kavurun.

Soğanlar kavrulurken, bir demet kuşkonmazın baş kısımlarını, daha sonra süslemede kullanmak üzere keserek bir kenara ayırın. Saplarını eşit aralıklarla doğrayarak kökünü atın. Doğradığınız sapları tencereye atarak çok kısa bir süre soğanlarla birlikte kavurun ve ardından suyu ya da tavuk suyunu ilave edin. Bu şekilde, kuşkonmazlar yumuşayana kadar 10-15 dk pişirin. Daha sonra blender ile çorbayı karıştırın.

Tereyağı ve unu, tencerede un pembeleşene kadar kavurun ve blenderdan geçirdiğiniz çorbayı üzerine ilave edin. 5-6 dk pişirdikten sonra kremayı ekleyin ve mümkün olduğunca karıştırın. Son olarak da üzerine bir çay kaşığı limonu koyun.

Süsleme İçin:

Keserek kenara ayırdığınız kuşkonmaz saplarının uç kısımlarını iki bardak sıcak suyla tencerede haşlayın ve çok az kaynatın. Haşladığınız kuşkonmazları tencereden çıkararak buzlu suyun içine koyun ve dirileşmelerini sağlayın. Çorbanızın üzerini bu şekilde süsleyerek servis edin.

Afiyet Olsun!

Fırında Kuşkonmaz

Hem sağlıklı hem de lezzetli bir kuşkonmaz tarifi olan fırında kuşkonmaz, beyaz veya kırmızı etin yanında yiyebileceğiniz güzel bir garnitür olarak en sık tercih edilen tariflerden biridir. Özellikle ızgara somonun yanına çok yakışıyor. Aynı zamanda kolay ve zahmetsiz bir tarif!

Malzemeler:

Bir demet kuşkonmaz

2 yemek kaşığı zeytinyağı

1 adet rendelenmiş limon kabuğu

2 yemek kaşığı rendelenmiş parmesan ya da kaşar peyniri

Tuz

Karabiber

Pul biber

Hazırlanışı:

Öncelikle fırınınızın ızgara kısmını 200 dereceye ayarlayarak ısınmasını bekleyin. Fırın kabınızın üzerine bir pişirme kağıdı koyduktan sonra, temizleyerek soyduğunuz kuşkonmazları yerleştirin. Üzerlerine zeytinyağı dökerek bütün kuşkonmazlara iyice yedirin. Hazırladığınız unu, limon kabuğu rendesini, peyniri, tuzu ve baharatları üzerine serpin. Fırına atıp yaklaşık 10-15 dk üzeri kızarana kadar pişirin. Sıcak bir şekilde servis yapın.

Afiyet olsun.

Kuşkonmaz Nasıl Yenir?

Süs bitkisi olarak da kullanılan kuşkonmaz otu, yemeğinden salatasına kadar birçok çeşidi ile sofralarımızın vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Hafif odunsu kokusu ve eşsiz lezzeti ile damak zevkinize hitap eden bu sebzeyi farklı alternatiflerle tüketebilirsiniz.

Öncelikle bol tuzlu ve kaynar suda 3-5 dakika haşlayacağınız kuşkonmazları, dik durması için hemen buzlu suya yatırıyorsunuz. Yalnız en fazla iki dakika sonra çıkarıyorsunuz.

Haşladığınız kuşkonmazları, isterseniz ızgarada kızartabilir, isterseniz üzerini soslayarak etinizin yanında garnitür olarak servis edebilirsiniz. Ya da salatasını yapabilirsiniz.

Yoğurt ve sarımsak ile meze olarak da kullanabileceğiniz haşlanmış kuşkonmazları blender aracılığı ile püre yaparak lezzetli bir çorba da yapabilirsiniz.

Makarnadan sahanda yumurtaya birçok yemeğin içine katabileceğiniz kuşkonmaz otunun dilerseniz turşusunu dahi kurabilirsiniz. Hepsine çok yakışıyor. Karar sizin!

Kuşkonmaz Nasıl Saklanır?

Uygun koşullarda saklanmadığı sürece tazeliğini kısa sürede yitiren kuşkonmaz, dikkat edeceğiniz birkaç püf noktası sayesinde size daha uzun bir süre kullanım olanağı sağlar.

Peki bu püf noktaları nelerdir?

Öncelikle satın aldığınız kuşkonmazların uçları saplarına göre daha soluk ise, kısa bir süre soğuk suda bekleterek tazeleşmelerini sağlayabilirsiniz.

Eğer kuşkonmazları hemen pişirmeyip 2-3 gün buzdolabında muhafaza etmek istiyorsanız, saplarından biraz kestiğiniz kuşkonmazları su dolu kavanozun içine sapları dik olarak yerleştirin ve bu şekilde dolaba koyun. Bu süreyi biraz daha uzatmak içinse, kuşkonmazları ıslak bir kağıt havluya ya da nemli bir beze sardıktan sonra buzdolabı poşetine yerleştirin ve dolaba koyun.

Kuşkonmaz sebzesini derin dondurucuda saklamak istiyorsak; öncelikle kalın olanların gövdelerindeki kabukları soymakla işe başlıyoruz. İnce olanlar için böyle bir işlem yapmaya gerek yok. Saplarından biraz kesmeyi de unutmayın! Temizlediğiniz kabuk ve sapları çorba yaparak değerlendirebilirsiniz. Daha sonra ortalama 15 cm uzunluğunda parçalara ayırarak iyice yıkıyoruz. Hazırladığımız kuşkonmazları, besin değerini kaybetmeyecek kadar 5 dk gibi kısa bir süre tencerede haşlıyoruz. İçlerinde kırık ya da rengi bozuk olanlar varsa ayırıyoruz ve hemen poşetleyip dondurucuya atıyoruz.

Kuşkonmazı derin donducuda en fazla bir yıl bekletmeniz ve çıkardıktan sonra buzları çözülmeden pişirmeniz tavsiye edilir.

Kuşkonmaz Satın Alırken Nelere Dikkat Etmeli?

Kuşkonmaz otu, kısa dönemli üretimi nedeniyle sadece belli aylarda tezgahlardaki yerini alır. Bu nedenle kuşkonmazın en taze olduğu zamanlar olan Mart, Nisan ve Mayıs aylarını tercih etmelisiniz.

Peki kuşkonmaz satın alırken nelere dikkat etmeliyiz?

Öncelikle taze kuşkonmazın uçları sıkıca kapalı ve parlak görünümlü olmalıdır. Uçları açılmış kuşkonmaz, muhtemelen tazeliğini yitirmiş demektir. Sapları açık canlı yeşil ve düz, tomurcukları da hafif mor renkli olmalıdır. Kuşkonmazın ince gövdeli olanları çok daha taze ve tatlı olur. Saplarının uzunluğu da yaklaşık olarak 15 cm ila 28 cm arası olmalıdır.

Kuşkonmazlar, elle kırılabilecek sertlikte tercih edilmeli ve fazla kalın olmamalıdır. Aynı zamanda dokusunun nemli olmasına da özen gösterilmelidir.

Saplarının aynı kalınlıkta olmasına özen gösterirseniz, pişirirken eşit bir şekilde pişmesini sağlamış olursunuz.

Eğer tercihiniz beyaz kuşkonmazdan yana ise, bu durumda mümkün olduğunca kalın ve etli olanlarını tercih etmelisiniz.

Satın aldığınız kuşkonmazları su dolu bir kavanoza koyarak buzdolabında saklamanızı ve en fazla iki üç gün içerisinde tüketmenizi öneririz. Kullanacağınız zamana kadar su içerisinde kalmalıdır. Dondurucuda sakladığınız kuşkonmazlar ise, en fazla bir yıl gibi bir kullanım ömrüne sahiptir. Onu da buzları çözülmeden kullanmanız tavsiye edilir.

Türkiye'de Kuşkonmaz

''Kralların yemeği'' olarak bilinen mucizevi bitki kuşkonmaz, Avrupa ve Amerika'dan sonra Atatürk'ün öncülüğü sayesinde ülkemize getirilmiştir. Atatürk'ün, 1930'lu yıllarda Orta Avrupa'dan getirttiği kuşkonmaz tohumları ile Yalova Devlet Çiftliği'nde ilk kuşkonmaz üretimi yapılmıştır. Daha sonraları nasıl üretileceği hakkında yeterli bilginin olmaması, uzun sürede hasat edilmesi ve yüksek fiyatı nedeniyle yaygınlaşmamıştır.

Önceleri Avrupa'dan ithal edilmesi ve fiyatının yüksek olması sebebiyle yalnızca büyük şehirlerin manav tezgahlarında ve restauranlarda tercih edilen kuşkonmaz, son yıllarda Türkiye'deki taze üretimi ile artık herkesin mutfağına giriyor.

Kuşkonmaz yaz bitkisi olduğundan sıcak havaları sever. Bu anlamda Türkiye'nin coğrafi yapısı ve iklimi, kuşkonmaz üretimi için oldukça elverişlidir. Türkiye'de yazlar Avrupa'ya göre daha uzun sürdüğünden, Mart ayından başlayarak Temmuz ortasına kadar daha uzun bir süre verim alınabilir.

Türkiye'de kuşkonmaz üretimi, Ege Bölgesi başta olmak üzere, Akdeniz ve Marmara Bölgeleri'nde yapılıyor. Özellikle Eskişehir, Manisa, İzmir ve Silivri'de üretimi oldukça yaygın. Yılda yaklaşık 60-70 ton kuşkonmaz üretiliyor. Şimdilik sadece iç piyasaya üretiliyor, ama görünen o ki, son yıllarda üretimin ve tüketimin artmasıyla birlikte, ilerde yurtdışına ihracatı bile yapılabilir.

Çorbasından salatasına, garnitüründen yemeğine kadar birçok şekilde mutfağımızda yerini alan kuşkonmazı artık tezgahlarda daha sık göreceğiz gibi. Hala denemediyseniz mutlaka deneyin derim!

Kuşkonmazın Faydaları

Adeta bir vitamin ve mineral deposu olan kuşkonmaz, A, B, C, ve K vitamini açısından oldukça zengin olup, B1, B2, B3 ve B6 vitaminlerini de içerisinde barındırıyor. Magnezyum, fosfor, çinko, demir, bakır, kalsiyum, potasyum, selenyum gibi mineraller açısından da oldukça zengin.

Mucizevi bir bitki olan kuşkonmazın faydaları saymakla bitmiyor.

-Kalorisi oldukça düşük olan kuşkonmaz, aynı zamanda güçlü bir antioksidandır.

-İçerisinde yüksek miktarda bulunan folat nedeniyle kalp hastalığına çok iyi gelir. Kalp hastalığı riskini artıran düşük folat seviyesi, kuşkonmaz sayesinde üst seviyelere çıkar. Kanın pıhtılaşmasını önler.

-Hemoroid, varis ve mikroanjiyopati tedavisinde kullanılır.

-İnflamatuar bağırsak hastalığının semptomlarını azaltır ve kolon kanserini önlemeye yardımcı olur.

-Romatizma ve artiritin sebep olduğu ödemleri azaltır. Bunun yanı sıra adet dönemi öncesi şişkinliklere de iyi gelir.

-İçeriğindeki folat, hamilelik dönemi için de çok faydalıdır. Özellikle hücre bölünmesi sırasında oluşabilecek sakatlıkları önlemeye yardımcı olur.

-Kemik gelişimi için oldukça faydalıdır.

-İdrar söktürücü olarak da bilinen kuşkonmaz otu, idrar yollarını temizleyerek ödemi azaltır.

-Hazımsızlık sorunu yaşayanlar için birebirdir.

-Diş ağrısına iyi gelir.

-Gözleri kuvvetlendirir.

-Karaciğer ve böbreklerin düzgün çalışmasını sağlar.

-Kanı temizler, kandaki şeker oranını dengeler ve kolesterolü düşürür.

-Sivilcelerinizden kurtulmanıza yardımcı olur.

-Egzama tedavisinde etkili bir şifalı ottur.

-Beyin yorgunluğunu alır, zihni açar.

Kuşkonmaz Nedir?

Yunan dilinde ''filiz'' ya da ''sürgün'' anlamına gelen ''Asparagus'' familyasından gelen kuşkonmaz; soğan, sarımsak ve pırasa gibi bitkilerin ait olduğu Lily sınıfının bir üyesidir. Sebze olarak yetiştirilmesinin yanı sıra süs bitkisi olarak da kullanılan bir bahar bitkisidir. Yirmisi yenilebilir olmak üzere ortalama üç yüz çeşidi mevcuttur. Çiçekleri sarı ve yeşil renkli olup, meyveleri ise kırmızı ve siyahtır. Daha çok kumlu ve zengin topraklarda, ormanlık alanlarda yetişir.

Yaklaşık 2500 yıl önce Romalılar tarafından keşfedilmiş olup, daha sonra Yunanlıların da şifalı otlar arasında en çok tercih ettiği bir sebze haline gelmiştir. 16. yüzyılda ise, kralların yemeği olarak Fransa ve İngiltere'de popülerlik kazanmış, hatta özel seralarda yetiştirilmeye başlanmıştır. Oradan da sömürgeciler sayesinde Amerika'ya getirilmiştir.

Bugün dünyada en çok kuşkonmaz üreten ülkeler arasında; ABD, Çin, İtalya, Fransa, Almanya, Meksika, İspanya, Tayland ve Peru gelmektedir.

Kuşkonmaz fideleri, toprağa yaklaşık 8 cm derinliğinde ekilir ve ideal koşullar sağlandığında, 24 saatlik bir süre içerisinde 25 cm kadar büyüyebilir. İlkbahar aylarında ekilir ve yaklaşık 3-4 yıl gibi bir sürede hasat edilir. Hasat yapılmayıp doğal haline bırakılırsa, boyu 170 cm'e kadar çıkabilir. Daha çok ılıman bölgelerde üretilen bu bitki, iyi bir bakım ile 15 - 20 yıl arası verim alınabilecek kadar uzun ömürlüdür.

Kuşkonmazın yeşil, mor ve beyaz olarak üç farklı renkte üretimi yapılır.

Yeşil Kuşkonmaz: Yeşil kuşkonmaz, adını, fotosentezde önemli rol oynayan ve bitkilere yeşil rengini veren klorofil sayesinde almıştır.

Mor Kuşkonmaz: Yeşil kuşkonmaz ile aynı şekilde fotosentez yapmasına rağmen, genlerinden dolayı mor rengini almıştır. Fakat yeşil kuşkonmaza göre tadı daha tatlıdır.

Beyaz Kuşkonmaz: Aslında yeşil ve mor kuşkonmaz ile aynı türde olan beyaz kuşkonmaz, güneş ışığı görmeyen ve fotosentez yapamayan toprak altındaki filizlerin hasat edilmesiyle elde edilir.